Oscar Sohbetleri: Weinstein etkisi

Harvey Weinstein

Geçtiğimiz iki yıl, ödül mevsimi boyunca belirli aralıklarla, Oscar Sohbetleri başlığı altında yarıştaki son durumu aktarmaya çalıştım sizlere. Bu yıl genel tabloyu Oscar Sohbetleri‘nde yazmaya devam ederken, inişte ya da çıkışta olan yapımları da Oscar Kehanetleri‘nde, tahmin listelerini güncellememe bağlı olarak yazmaya devam edeceğim. Normalde resmi olarak yarışın startını Ekim ayında veriyorduk; fakat 2013 için bir güzellik yapıp ödül mevsimine büyük etkisi olan The Weinstein Company’yi, bu şirketin arkasındaki kilit adam Harvey Weinstein’i konuşarak başlayalım dedim sezona. Saza sanırım Weinstein kardeşlerin (Harvey ve çoğunuzun tanımadığı erkek kardeşi Bob) kurduğu Miramax ile başlamak lazım. 1979 yılında piyasaya giriş yapan Miramax bugüne kadar sayısız Oscar adayı olmuş filmi, ödül mevsimine dahil olmadan külte dönüşmüş yapımları ağırlamış bünyesinde. 93’de The Walt Disney Company ile yolları kesişene dek bağımsız yapımların seyirciye ulaşmasını sağlayan bir şirketmiş. Hangi birini saysam eksik kalacak ama ilk göze çarpanlar arasında The Grifters, Reservoir Dogs, Bullets Over Broadway, Heavenly Creatures gibi küçük çaplı ama büyük etkileri olan filmler var.

Harvey Weinstein’in prodüktör kimliğiyle çalıştığı işler ise sanıyorum Oscar yarışına nasıl şekil verdiğini daha iyi anlatıyor. The Weinstein Company başlığı altında 2005 itibariyle yarışa dahil olsa da, Miramax’ın kurucusu olmasının yanı sıra efektif olarak prodüktörlüğünü yaptığı filmlerin sayısı oldukça fazla. Bunların pek çoğu da Oscar’dan yana yüzü gülen işler. Pulp Fiction üç oyuncusuna (John Travolta, Samuel L. Jackson ve Uma Thurman) Oscar adaylığı getirip, özgün senaryo dalında ödülü kazanmış. Bu başarının hemen ardından gelen Good Will Hunting ise 9 dalda adaylık alıp Matt Damon ve Ben Affleck’e sınıf atlattığı gibi, Robin Williams’ın ilk ve tek Oscar’ına kavuşmasını sağlamış. Her iki film de yarıştığı yıllarda En İyi Film ödülü için iyi birer alternatif olsa da Weinstein’in bireysel olarak altın heykelciğe kavuştuğu yapım büyük tartışmalara yol açan Shakespeare in Love olmuş. Hala Saving Private Ryan karşısında aldığı zafer konuşulmakta. Gwyneth Paltrow’un Cate Blanchett’in ödülünü kaptığını düşünenlerin sayısı da hiç az değil. 13 dalın 7’sinde zafere kavuşan yapımın ödül başarısı da Harvey’ye bağlanıyor.

Harvey, “Shakespeare in Love”ın setinde

Robin Williams (Good Will Hunting), Gwyneth Paltrow (Shakespeare in Love) ve Judi Dench’in (Shakespare in Love) kariyerlerinde pik yapmasına yardımcı olan Harvey ile ekibi, hemen ardından The Cider House Rules için çalışmış. 99 yılının ses getiren filmi usta aktör Michael Caine’e kariyerinin ikinci Oscar’ını getirmiş. Bu arada Caine’in teşekkür konuşmasının da Oscar tarihindeki unutulmaz anlardan biri olduğunu ekleyeyim. Peki Harvey bununla yetinmiş mi? Hayır. İlk kez Akademi Ödülleri’nden eli boş dönen Chocolat, 2000 yılında En İyi Film dahil olmak üzere 5 dalda adaylık yakalamış. 2001 ise çalıştığı oyuncuların kariyerlerine altın dokunuşlar yapan Harvey için yine başarılı bir yıla dönüşmüş. Iris, kadrosundaki üç harika İngiliz’den Jim Broadbent’e sürpriz bir Oscar getirmiş. Bu arada her ne kadar New Line’ın elinde olsa da The Lord of the Rings serisinde Harvey’nin yönetici yapımcı olarak çalıştığını da unutmayalım. 30 adaylıktan 17’sini ödüle dönüştüren üçleme hala ticari olarak tarihin en başarılı filmlerinden biri sayılmakta.

Bu arada Harvey, ikinci kez bireysel Oscar adaylığını Gangs of New York ile almış. Film her ne kadar 10 dalda aday olup evine eli boş dönmüş olsa da 2002’nin sürprizlerle dolu bir tören olduğunu söylememe gerek yoktur sanırım. Adrien Brody’nin aldığı Oscar’ın salonda yarattığı şok etkisi unutulmuş değil. Cold Mountain‘la Renee Zellweger’a, The Aviator‘la Cate Blanchett’e ödül kazandırmasının yanı sıra bu dönem içerisinde Master and Commander: The Far Side of the World ve Fahrenheit 9/11 ile de Oscar muhabbetlerini bir an olsun terk etmediğinin altını çizeyim. Sadece Miramax’da çalışırken (ki Harvey Weinstein’in direkt prodüktörlüğünü yaptığı filmleri daha saymadım), 7 oyuncunun Oscar’la buluşmasına yardımcı olmuş bu adam. Kampanya konusundaki başarısının ve ödül mevsimi içerisinde hangi taktiklerin doğru sonuçlar doğuracağının bilincinde, profesyonel bir isimle karşı karşıyayız kısacası. Evet, Harvey genelde yarışa çok etki ettiği için seyircinin pek sevmediği, sinirlendiği bir isim ama kim Cate Blanchett’in The Aviator ile Oscar alması için bu kadar uğraşan birine kızabilir ki?

Harvey Weinstein ve Felicity Huffman

Gelelim daha yakın zamana… Walt Disney’in Miramax’ı kendi bünyesine alması sonrası bir takım anlaşmazlıklar ve idealler sebebiyle yollarını Miramax’la ayıran Harvey ve Bob Weinstein, kendi soyadlarını taşıyan bir dağıtım şirketi açmışlar 2005’de. Yine asıl amaç bağımsız filmleri ön plana çıkarıp, daha fazla izleyiciye ulaşabilmelerini sağlamak. The Weinstein Company başlığı altında ilk yıl Transamerica ve Mrs. Henderson Presents‘i yarışa dahil etmişler. Her iki film de başrollerindeki kadınlara (Felicity Huffman ve Judi Dench) Oscar adaylığı getirmiş. Bu arada çok önemli bir şeye dikkat çekmek istiyorum, Judi Dench’in bugüne kadar aldığı 6 Oscar adaylığının 5’inde Harvey’nin parmağı var. Mrs Brown zaten Miramax çıkışlı bir iş. Shakespeare in Love, Chocolat, Iris ve Mrs. Henderson Presents ise direkt bu efsanevi adamın prodüktörlüğünü üstlendiği işler. Bu bilgiyi unutmayın, çünkü yazının sonunda size tekrardan hatırlatacağım.

Gelelim 2006 ve 2007’ye. İşte burada biraz duraklamış sevgili Harvey’ciğimiz. Hem Miss Potter, hem de The Great Debaters Altın Küre’ye aday olmasına rağmen şampiyonların masasına davet edilmemiş. O yıllarda yine hem ticari, hem de eleştirel anlamda başarı elde eden birkaç yapıma daha imza atsa da Akademi, Harvey’nin filmlerini görmezden gelmeyi tercih etmiş. Ama ben bunu sektörün kendisiyle bir problem yaşamasına değil, elindeki filmlerin gerçekten de zayıf olmasına bağlıyorum. Hem sıfırdan yeni bir şirket kuran biri için böylesine pürüzler bana kalırsa oldukça normal. Kaldı ki 7 oyuncusuna Oscar kazandıran Harvey sonraki yıllarda hiç boş geçmemiş ödül mevsimini. Fırtına öncesi sessizlik dedikleri bu olsa gerek.

Harvey Weinstein ve Penelope Cruz

Yıl yıl gidelim isterseniz bundan sonra. Önce 2008… Harvey’nin elinde iki önemli yapım var. Birisi Woody Allen’ın son harikalarından Vicky Cristina Barcelona, diğeri ise The Reader. Hatırlarsanız o yıl Kate Winslet’in Revolutionary Road’daki performansını The Reader’a tercih eden pek çok insan vardı. Ama Harvey muhteşem bir kampanyayla hem The Dark Knight’ın En İyi Film adaylığını elinden aldı, hem de Kate Winslet’e uzunca bir süreden sonra kariyerinin ilk Oscar’ını hediye etti. O yıl En İyi Kadın Oyuncu dalındaki olağanüstü performansları da hatırlamanızı isterim. Doubt ile Meryl Streep, Rachel Getting Married ile Anne Hathaway, Frozen River ile Melissa Leo ve Changeling ile Angelina Jolie. Hiç de kolay bir zafer gibi durmuyor. Aynı zamanda Woody Allen’ı senaryo kategorileri haricinde bir süredir terk etmiş gibi gözüken Akademi, 90’lı yıllardan sonra ilk kez bir Allen projesine kucak açtı. Vicky Cristina Barcelona, Winslet gibi kendi kuşağının en iyi aktrislerinden biri olan Penelope Cruz’a hak edilmiş bir zafer getirdi. Harvey 2008’de oyuncularına kazandırdığı Oscar sayısını 7’den 9’a çıkarmış oldu böylece.

Son 20 yılın en zayıf yarışlarından birine sahne olan 2009’da sayısız haksız zafer ardı arkasına sıralanırken Harvey o hengamede üç filmini birden yarışa dahil etti. Bunlardan birincisi Quentin Tarantino imzalı Inglourious Basterds. 8 dalda Oscar’a aday olan yapım, Cannes’dan sonra adı duyulmaya başlayan Christoph Waltz’a Oscar getirdi. O sene beraber çalıştığı iki oyuncusuna daha Oscar adaylığı almasında yardımcı olmasına rağmen Waltz zaferi tadan tek isim oldu. Diğer iki yapım ise A Single Man ile Nine. Ünlü modacı Tom Ford’un ilk yönetmenlik denemesi olan A Single Man, Colin Firth’ün kariyerindeki çıkışın habercisiydi zaten. Hala keşke o sene ödülü Firth almış olsaydı de ertesi sene Jeff Bridges’ı ödüllendirselerdi diye düşünüyorum. Ama tabii Akademi hak edeni değil, sırası geleni seçer her zaman biliyorsunuz. Eleştirmenlerden pek yüz bulamayan Nine ise genel başarısızlığına rağmen 4 dalda Oscar’a aday oldu. Tabii ki de adaylıklardan biri kadronun yıldızı Penelope Cruz’a aitti. Harvey’nin performans bazlı kampanyaları bir kez daha meyvesini vermiş oldu.

Bob ve Harvey Weinstein

2010’da ise tamamen Weinstein’in sesinin gürlediğine şahit olduk. 4 oyunculuk ödülünden 3’ü The Weinstein Company filmlerine gitti. Blue Valentine‘ın yıldızı Michelle Williams yarıştığı kategoride ödülü Natalie Portman’a kaptırdı ama Harvey’nin elinin altındaki diğer filmler oldukça şanslıydı o gece. The King’s Speech isimli kabusumuzu hala unutamadık. Colin Firth’ün aldığı Oscar’a gıkımı çıkarmasam da Tom Hooper’ın David Fincher ve Darren Aronofsky karşısında ödülü hak ettiğini düşünen birilerinin gerçekten sinemadan anladığından şüpheliyim. Sanıyorum insanların fikirlerine saygı duymayı terk ettiğim tek an budur 10 küsür yıllık Oscar maceramda. The Fighter‘ın hem Christian Bale, hem de Melissa Leo’ya neredeyse törenden 3 ay evvel belli olan kesinleşmiş ödülleri getirmesiyle Harvey 13 oyuncusunun kariyerini bu prestijli heykel ile taçlandırmış oldu. Yakın tarihte kaliteli film sayısı bu kadar fazla olan bir başka yıl yok galiba. 2013’ün 2010’u sollamasını beklediğimi söyleyeyim. Umuyorum bu sene ödül mevsimi 2010 kadar haksız sonuçlarla dolu bir şekilde geçmez.

Artık Cannes’ı mesken haline getiren Harvey, zaten aylar evvel Hollywood’un kalbini çalmak için The Artist‘in ABD’deki dağıtım haklarını satın almıştı. 10 dalda Oscar’a aday olan yapım, Jean Dujardin’e zafer getirdi. Sadece iki sene üst üste bir Harvey Weinstein yapımı En İyi Film seçilmesine rağmen etraf “Hep onun filmleri kazanıyor. Bu ne biçim bir adam!” diye çemkirip duranlarla doldu. 2011, oyunculuk dallarındaki zaferlerin tekini dahi desteklemediğim bir yıl olduğu için yine ekleyecek pek bir şeyim yok. Bu arada Dujardin’in yanı sıra 2005’den sonra ilk kez iki oyuncusunu aynı kategoride çarpıştırmak zorunda kalan Weinstein, My Week with Marilyn‘in yıldızı Michelle Williams yerine The Iron Lady‘den Meryl Streep için çalıştı sezon boyunca. Daha doğrusu Oscar adayları açıklandıktan sonra kampanya tamamen Meryl’a kaydı. Billboardlar, Streep’in kaç yıldır Oscar almadığını söyleyen afişlerle dolduruldu. Neyse ki seneye Williams’ın yeni filmi Suite française için çalışacak Harvey. Çoktan hak ettiği Oscar’ı aldığında bu haksızlığı görmezden gelebilirim.

Harvey Weinstein ve Jennifer Lawrence

2012’de ise The Weinstein Company filmlerinden 8 oyuncu, Oscar adaylığı elde etti. The Master‘ın yıldızları Amy Adams, Joaquin Phoenix ve Philip Seymour Hoffman ne yazık ki yerinde saymak zorunda kaldı. İlk ödülünü de Harvey ve Tarantino ortaklığından kazanan Christoph Waltz, bu sefer de Django Unchained‘deki performansı sayesinde ödülle buluştu. Silver Linings Playbook ekibinden ödül alan isim ise Bradley Cooper, Robert De Niro ve Jacki Weaver değil, Hollywood’un yeni prensesi Jennifer Lawrence oldu. Bu iki ödülle beraber Harvey’nin Oscar kazandırdığı oyuncuların sayısı 17’ye çıktı. Yalnız 2012’de çok büyük bir başarısızlığı var kendisinin tamamen unutulmuş olan. O da The Intouchables. Akademi’ye çok kolay bir şekilde pazarlanabileceğini düşündüğüm film, yabancı dil yarışının farklı kurallarla ilerlemesi sebebiyle ilk 9’a dahi kalamadı. Tabii bana göre gereğinden fazla abartılmış, seyircinin duygularını manipüle etmek için uğraşan kötü senaryolu bir yapım ama Akademi’nin bu tuzağa düşeceğini sanıyordum. Neyse ki yavaş yavaş çehresini değiştirmeye başlayan, Amour ve Beasts of the Southern Wild gibi çok da Oscar canlısı olmayan yapımları ana kategorilerde ağırlamaya başlayan üyeler, The Intouchables’a sırtını döndü.

Gelelim 2013’e… Henüz bir tahmin yapmak için inanılmaz erken fakat kendimi yarış üzerine konuşmaktan alıkoyamıyorum. Bir kere Weinstein, Grace of Monaco ile The Immigrant‘in vizyon tarihlerini 2014’e atarak ilk atağını yaptı. Altında pek çok neden arayabilirsiniz. Grace of Monaco’nun ilkbahara taşınması filmin ödül filmi değil de, sıradan, ticari kaygılı bir yapım olduğunu gösteriyor. The Immigrant ise yarışın kalabalığından dolayı ertelenmiştir diye umut ediyorum; çünkü Cannes’dan olumlu tepkiler almıştı. Bir de taktikler var tabii işin içerisinde. En İyi Kadın Oyuncu dalında hem Meryl Streep, hem de Judi Dench’i aday etmek için uğraşacağı senede Cotillard’a yer bulamadı Weinstein. Yukarıda söylemiştim, Judi Dench ile Harvey Weinstein arasında farklı bir ilişki olduğunu. Bu yıl Dench’in ikinci Oscar’ını almak için uğraşacağını da ekleyeyim. Eğer her iki aktrisini aday etmeyi başarırsa büyük ihtimalle Harvey, iki yıl evvel Streep için yaptıklarını bu sefer Philomena‘nın yıldızı Dench’e uygulayacak.

Harvey Weinstein

August: Osage County‘nin diğer aktrisleri Julia Roberts ile Margo Martindale’ın seneyi nasıl sonuçlandıracağını ise henüz kestiremiyorum. En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu bana kalırsa hala açık bir yarışa ev sahipliği yapıyor. Oprah Winfrey’nin bir başka Harvey harikası The Butler ile ödülünün cepte olacağını düşünenler olsa da Lupita Nyong’o (12 Years a Slave) tehditi geçmiş değil. Sundance’ten ödülle dönen Fruitvale Station‘ı da atlamamak gerek. Filmi izleyip de kötü eleştiri yapan birine rastlamadım. Ayrıca bu yıl bağımsız yapımlar açısından da bir boşluk var ve Fruitvale Station o boşluğu doldurmaya aday olabilir. Sadece Harvey’nin filmi seyirciye hatırlatması gerekecek. Telluride ile Toronto bir anda havayı değiştirdi. Ağustos öncesi gösterime giren yapımların adı anılmaz oldu. Hong Kong’un yabancı film umudu The Grandmaster ve pek de iyi eleştiriler almayan Mandela: Long Walk to Freedom‘ı da unutmayalım. Her iki yapım için de şimdilik kesin bir şey söylemek mümkün değil bu arada.

Kısacası Harvey Weinstein bu sene de minimum 3 oyuncusuna birden adaylık getirecek. Meryl Streep, Judi Dench ve Oprah Winfrey en olası isimler gibi gözüküyor. Margo Martindale, Julia Roberts, Octavia Spencer ve Forest Whitaker arasından da birileri Oscar’a aday olabilir. Michael B. Jordan, David Oyelowo, Idris Elba ve Naomie Harris’in durumu ise belirsizliğini korumakta. Biliyorum, bu adama çok kızıyorsunuz. Biliyorum, oyunu elindeki imkanları sebebiyle kurallarına göre oynaması sinirlerinize dokunuyor. Ama Harvey sadece gereğinden fazla popüler bir yüz, buzdağının görünen kısmı. Tek bir kampanyanın gücünü sadece onun sırtına yüklemek yanlış olur. Kaldı ki eminim Robin Williams (Good Will Hunting), Gwyneth Paltrow (Shakespeare in Love), Judi Dench (Shakespeare in Love), Michael Caine (The Cider House Rules), Jim Broadbent (Iris), Renee Zellweger (Cold Mountain), Cate Blanchett (The Aviator), Penelope Cruz (Vicky Cristina Barcelona), Kate Winslet (The Reader), Christoph Waltz (Inglourious Basterds), Colin Firth (The King’s Speech), Melissa Leo (The Fighter), Christian Bale (The Fighter), Jean Dujardin (The Artist), Meryl Streep (The Iron Lady), Christoph Waltz (Django Unchained) ve Jennifer Lawrence (Silver Linings Playbook) performanslarından en az biri ya da daha fazlası favorileriniz arasında. O favori performansınızın Oscar almasına yardımcı olan bu adama kızmaya devam edecek misiniz?

Neyse, fikrinizi değiştirmek için çabalamaya devam etmeyeceğim. Ama 2013’de Harvey’nin En İyi Film ödülüne hiç yakın olmadığını bilmek biraz içinizi rahatlatacaktır diye umuyorum. Hatta Winfrey haricinde Oscar şansı olan bir oyuncusu olduğundan da şüpheliyim. Şimdilik hoşçakalın diyeceğim. Filmekimi sonrasında New York Film Festivali devam ederken tekrar bir şeyler karalarım diye umuyorum. Ödül mevsimine hepiniz hoşgeldiniz. Umarım favori filminizin ya da performansınızın hak ettiği değeri gördüğü bir sene olur. Görüşmek üzere.