Girlhood

Bande de filles | Yönetmen: Céline Sciamma | Oyuncular: Karidja Touré, Assa Sylla, Lindsay Karamoh, Mariétou Touré, Idrissa Diabaté, Simina Soumare, Cyril Mendy, Djibril Gueye, Binta Diop, Chance N’Guessan, Rabah Nait Oufella, Damien Chapelle, Nina Melo, Elyes Sabyani, Halem El Sabagh | Senaryo: Céline Sciamma | 113 dakika | Drama

2015’i kapatmak için gün sayarken “İyi bari şunu da izleyeyim, aradan çıksın.” dediğim bir filmin beni bu kadar sarsacağı, zihnime kazınacağı hiç aklıma gelmezdi. Ülkesinde 2014 içerisinde gösterime girmesine rağmen uluslararası turu bir sonraki takvim yılına sarkan Girlhood, orijinal adıyla Bande de filles tatlı su feministlerinin bayıldığı Mustang’le aynı kulvarda koşuyor. Evdeki tatsız hayatını kapıdan çıktığında arkasında bırakmaya gayret gösteren esas kızımız Marieme, okulda çete halinde dolaşan bir kız grubunun içerisinde buluyor kendini. Yeni arkadaşlarıyla hayatı sıfırdan deneyimlemeye başlarken esasında yıllardır içinde tuttuğu, ses vermek istemediği hisler de su yüzüne çıkmaya başlıyor. Tabii film bu süreci ağırdan alarak finale kadar seyircisini avucunun içinde tutuyor. O yüzden son sahneyi gelmeden evvel Marieme’in yeni benliğine olan adaptasyon sürecini, zorba kız arkadaşlarıyla okuldaki diğer yeni yetmeler üzerinde kurduğu egemenliği, karşı cinsle süren flörtlerini izliyoruz. Yalnız karakterinin oturmasıyla birlikte kötü alışkanlıkları olan çevresi yüzünden üzerindeki baskıdan kurtulmasına da tam anlamıyla sevinmemize izin vermiyor Girlhood. Açılan kapılar bizi sadece daha büyük, ama yine dört duvarı olan kapanlara sürüklüyor.

Karidja Touré

Daha evvel Tomboy sayesinde kendine has bir hayran kitlesi edinen Céline Sciamma’nın Fransa’daki gençlik arasında olup bitenlere hakim öyküsü bu sene karşımıza çıkan en saf, en keyifli senaryolardan biri. Girlhood çete kültürünün hala yaşadığı 21. yüzyılda özgüvenini bulup kendi düzenini kurmaya çalışan bir kızı anlatıyor özetle. Sciamma da yazdığı senaryo ile karakterine ve bulunduğu habitata katmanlar ekleyerek tadından yenmeyecek bir evrimi ortaya koyuyor. Girlhood hem kırılgan, hem de çelik gibi sağlam bir film. Dolayısıyla karakterlerinin de iki yüzünü birden görebiliyorsunuz. Bir tarafta birey olmanın sevincini yaşayan Marieme, diğer tarafta ise onu sürekli çıktığı kara deliğe geri çeken bir ev hayatı var. Ama hayatın ona karşı verdiği mücadeleye rağmen saçından tavrına, giyiminden kullandığı jargona kadar her şey değişiyor.

Girlhood’u izleyip de sanırım otel odasında geçen sahneyi etkileyici bulmamış bir seyircisi yok. Aldıkları haraçlar ve ufak hırsızlıklarla kendilerine bir oda tutan dört genç kız, mavi bir ışığın altında Rihanna’nın “Diamonds” şarkısı eşliğinde çılgınca dans edip eğleniyor. Filmi özetleyen, Marieme’in de değiştiğinin sinyallerini veren kırılma noktası aslında bu sahne. Bir de tabii benim gibi gözlerini çoğu zaman çeşme olarak kullanan izleyiciyi, eminim final de vurmuştur. Marieme bir noktada iki ayağının üzerinde dursa bile evini özlemeye başlıyor. Her şeyi unutup kardeşlerini görmek, başa dönebilmek. Ama koşullar, hapsedildiği yeni hayatı buna izin vermiyor. Orada da koca bir düğüm gelip boğazınıza yerleşiyor zaten. Girlhood’un geçtiği yerlere, insanlarına yabancı olsanız da iki adım öteden bile sıla hasreti çekilebileceğinin evrensel olduğunu fark ediyorsunuz.

Assa Sylla, Lindsay Karamoh ve Karidja Touré

Kardija Touré isimli başrol oyuncusu bu sene izlediğim en başarılı kadın oyuncu performanslarından birini koymuş ortaya. Çoğu zaman sözcüklere ihtiyaç duymadan gözleriyle hallediyor her şeyi. Mutluluğunun evin kapısından geçtiği anda korkuya dönüştüğünü suratında okuyabiliyorsunuz. Umuyorum Blue Is the Warmest Color’ın yıldızı Adèle Exarchopoulos gibi kariyerine harika bir başlangıç yapıp kayıplara karışmaz. Tabii Touré’nin büyüsüne kapılı Assa Sylla’yı da unutmak olmaz. Yine çok genç, ama çok çok yetenekli bir aktris. Yönetmen/senarist Sciamma’nın Fransa’daki siyahi nüfusuna rağmen bu yaş aralığındaki kızların ne televizyonda ne de filmlerde rol bulamamasına bir tepki olarak kadroya alınmışlar. O yüzden Sciamma’nın duyarlılığına da şükretmek gerek. Hem Touré, hem Sylla, hem de filmin diğer iki kilit aktrisi Lindsay Karamoh ve Mariétou Touré harikalar yaratıyorlar.

Özellikle Mustang’in çakma “girl power”ına vurulanları iyi senaryo ve oyunculuk görünce şoka sokabilecek Girlhood’u kesinlikle öneriyorum.  2015’in, ya da hayır bu film 2014 yapımı diyorsanız 2014’ün, en iyi filmlerinden biri. Sırf “Diamonds” sahnesi bile dünyalara bedel.

[review]