Haberler

Akademi’den yeni kurallar: Üyeler tüm aday filmleri izlemek zorunda!

21 Nisan 2025

tarihinde yayınlandı.

İlk kez En İyi Kasting Oscar’ının verileceği 98. Akademi Ödülleri’ne dair yeni kurallar, takvim ve kampanya yönetmeliklerinde önemli değişiklikler duyuruldu. 2025 yapımlarının ödüllendirileceği Oscarlar, 15 Mart 2026 Pazar akşamı, ABD’de yayıncısı ABC ekranlarından canlı olarak seyirciyle buluşacak. Kış Olimpiyatları’na denk gelen yıllarda her zamankinden bir tık geç gerçekleşen tören, 2026’da da bu geleneği sürdürüyor.

Artık tüm Akademi üyeleri, aday filmleri izlemek zorunda!

AMPAS’ın aldığı en dikkat çekici karar final oylamasında oy kullanmak isteyen üyelerin ilgili kategorideki tüm aday filmleri izlemiş olma zorunluluğunun getirilmesi. Bu yeni kural, özellikle kısa film, belgesel ve uluslararası film gibi daha az izlenen kategorilerde dengeli ve bilinçli kararlar verilmesini amaçlıyor. Bugüne kadar neden böyle bir zorunluluk getirilmediğini merak ediyorduk zaten. Üyelerden Akademi’ye ait dijital ya da fiziksel sinema salonunda izlemedilirse, aday filmi nerede ve nasıl izlediklerine dair yazılı beyanat istenecekmiş.

Bunun etkilerini de tartışmak lazım aslında Bu sayede her filmi izleyen yaşlı üyelerin sözü daha mı çok geçer ya da 2-3 film izleyip sadece onlara oy verenlerin azalacağı için kazananlarda daha mı çok çeşit görürüz, kestiremiyorum.

En İyi Kasting dalı geliyor

Defalarca kez konuştuğumuz gibi, bu sene ilk kez En İyi Kasting ödülü de verilecek. Nihayet kuralları da belirlenmiş bu kategorinin. Oy kullanma süreci, öncelikle 10 filmlik bir kısa listeyle başlayacak. Daha sonra bu filmler için özel bir “bake-off” gösterimi yapılacak, tıpkı makyaj & saç tasarımı, görsel efekt ve ses kategorilerinde olduğu gibi. Burada da soru – cevap oturumlarıyla üyeler, finalistleri yakından tanıyacak.

Diane Warren gibilere Oscar yolu açılıyor

Akademi, 97 yıllık bir geleneği de bozmaya karar vermiş bu yıl itibarıyla. Artık oy pusulalarında teknik kategorilerde aday edilen görüntü yönetmenlerinin, söz yazarlarının, ses tasarımcılarının isimleri de yer alacak. Bu bilhassa Diane Warren ve yakın tarihte Oscar alsa da, Roger Deakins gibi isimlerin Oscar’a geç kavuşmasının da önüne geçecek muhtemelen. Artık üyeler araştırmalarına gerek kalmadan hangi dostlarının ya da saygı duydukları duayenin aday edildiğini bilerek oy kullanabilecek.

Diğer önemli kural değişiklikleri

En İyi Uluslararası Film kategorisinde, yaratıcı kontrol ile ilgili uygunluk şartı, mülteci veya sığınmacı statüsüne sahip sinemacıları da kapsayacak şekilde güncellenmiş. Filmi aday gösteren ülke, filmin yaratıcı kontrolünün büyük ölçüde o ülkenin vatandaşı, sakini ya da mülteci/sığınmacı statüsündeki bireylerin elinde olduğunu teyit etmek zorunda yalnızca.

Finalist görmeye alıştığımız dallara En İyi Görüntü Yönetimi de ekleniyor bu yıl. Bu kısa liste için 10 ila 20 film arasında değişen bir sayı verilmiş. Muhtemelen görsel efekt dalında olduğu gibi gayriresmi 20’yi duyar, sonra da ilk 10’u öğreniriz.

Bunlarla birlikte En İyi Kısa Animasyon dalı da genele açılmış. Artık aday belirleme oylamasına katılmak isteyen tüm Akademi üyelerine oy kullanma hakkı tanınacak tıpkı animasyon, kısa belgesel, kısa film ve uluslararası film dallarında olduğu gibi. Ancak üyelerin kısa animasyon dalında oy kullanabilmeleri için, kısa listeye kalan 15 filmin tamamını izlemeleri gerekiyor.

En İyi Film kategorisinde değerlendirmeye alınmak üzere, 1 Ocak 2025 ile 30 Haziran 2025 tarihleri arasında gösterime giren filmlerin, en geç 10 Eylül 2025 tarihine kadar Amerikan Yapımcılar Birliği (PGA) onay işareti taşıyan sertifikası veya yalnızca ödül değerlendirmesi amacıyla başvuru yaptıklarını belgelemeleri de şart koşulmuş. 1 Temmuz 2025 ile 31 Aralık 2025 tarihleri arasında gösterime giren filmler için ise bu belge sunma süresi, en geç 13 Kasım 2025. Böylece Oscar adaylarının açıklandığı sabah aday yapımcıların hepsini birden öğrenebileceğiz.

Tarihlerle ilgili bir önemli değişiklik de müzik branşından gelmiş. Özgün Şarkı başvuruları için ayrı ve daha erken bir son teslim tarihi belirlenmiş: 15 Ekim 2025 Çarşamba günü, saat 17.00 (Pasifik Saati). Özgün Müzik başvuruları ise en geç 3 Kasım 2025 Pazartesi günü, saat 17.00 (Pasifik Saati) itibarıyla teslim edilecek bu yıl.

Bir de benim dikkatimi “Oscar Etkinliği” ibaresi çekti. Bu sene Los Angeles yangınları sebebiyle geleneksel öğle yemeği iptal edilip basına neredeyse kapalı bir akşam yemeği düzenlenmişti. Bu yıl da isim değişikliğine gidilmiş bu etkinlikle alakalı olarak. Detaylarını, belirlenen 10 Şubat tarihi yaklaştığında öğreniriz diye düşünüyorum.

Yapay zekâ kullanımıyla ilgili açıklama

Film uygunluğu kurallarında, Akademi’nin Bilim ve Teknoloji Konseyi’nin önerisiyle, Üretken Yapay Zekâ (AI) hakkında da şu ifade eklenmiş yönetmeliğe:

“Bir filmin yapımında kullanılan Üretken Yapay Zekâ ve diğer dijital araçlara ilişkin olarak, bu araçların kullanımı bir filmin adaylık şansını ne olumlu ne de olumsuz yönde etkiler. Akademi ve ilgili her branş, hangi filmin ödüle layık olduğuna karar verirken, yaratıcı sürecin merkezinde ne ölçüde insanın yer aldığını dikkate alarak başarıyı değerlendirecektir.”

The Brutalist’in hakkında çıkan yazılardan sonra net bir kural yerine, vicdani bir uyarıda bulunmayı tercih etmiş besbelli AMPAS. Yapay zekâ kullanımının film üretimi sürecinde nerede başlayıp nerede bittiğini anlayabilmek pek mümkün değil, malum.

Bir ayar da kampanyalara…

Tanıtım yönetmeliklerinde de güncellemeye gidilmiş. Artık Oscar yarışına katılan yapımlarla ilgili sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, diğer filmleri veya kullanılan yaratıcı teknikleri küçümseyen yorumlar yapan kişiler yaptırımlarla karşı karşıya kalacak. Bu maddeyle birlikte “rakibi yıprat, öne çık” anlayışının önüne geçilmek isteniyor. Ayrıca Oscar nitelikli film festivalleri artık onaylı kargo şirketleri aracılığıyla Akademi üyelerine içerik iletimi yapabilecek.