Christian Bale, Amy Adams ve Bradley Cooper | American Hustle

Evet evet… Henüz Kasım ayının son haftasına girmedik, farkındayım. Ama beni biliyorsunuz. Ödül mevsimi 3 ay, fakat benim heyecanım mevsimden 9 ay önce başlıyor. Şimdi sayılı günler kala oturup da bir “fırtına öncesi sessizlik” yazısı yazmamamı beklemezdiniz herhalde. Artık heyecanın dorukta olduğu günlerdeyiz. Seyirci karşısına çıkmayan pek film kalmadı. American Hustle, bu Pazar eleştirmenlerin huzuruna sunulacak. Çarşamba günü basın yasağının kalkmasıyla birlikte filmin Oscar için iddialı olup olmadığını öğreneceğiz. Kasım ayının son günlerinde de The Wolf of Wall Street’in basın gösterimleri başlıyor. New York Film Eleştirmenleri Birliği’nin oylamasına yetişip yetişmeyeceği belli değildi; ama neyse ki Paramount bir yolunu buldu ve Scorsese ile ekibi sezona çok geç kalmadan dahil olabilecekler.

Aramıza yeni katılanlar için birkaç hatırlatma yapalım öncelikle. Ödül sezonu düşündüğünüz üzere sadece televizyonda yayınlanan Altın Küre ve Oscar’dan ibaret değil. Aralık ayı eleştirmen birliklerinin, Ocak ayı ise meslek birliklerinin ödülleriyle geçiyor. Geçen yıllarla birlikte eleştirmenlerin yarış üzerindeki etkisi epey azaldı. O yüzden ödül kazandırmaktan ziyade, aday adaylarının Oscar mücadelesi dahilinde kalmasına yarıyorlar. Biraz da Akademi Ödülleri’ni tahmin etme amaçlı olduklarından dolayı rotaları epey değişmiş durumda. Meslek birlikleri ise çoğunlukla Akademi’nin tercihleriyle örtüşüyor artık. Fakat oylama sürecinin öne çekilmesiyle birlikte Oscar adaylarına onlar da pek etki edemez oldu. Daha çok kazanan üzerinde sözlei geçiyor denebilir.

Eleştirmen birliklerine dönecek olursak… Sezonun başladığını Gotham Adayları ile anlasak da yoğun sürecin startını verenler New York Film Eleştirmenleri Birliği, Los Angeles Film Eleştirmenleri Birliği ve NBR (National Board of Review) oluyor. Üçünün de bu yılki tarihleri belli. New York 3 Aralık‘da, NBR 4 Aralık‘da, Los Angeles ise 8 Aralık‘da dağıtacak ödüllerini. Tabii ki de fırsattan ziyade bu üç grubun da son 10 yıl içerisinde ana kategorilerde dağıttığı ödüllere bakıp biraz tahmin yapalım istedim. Henüz American Hustle ve The Wolf of Wall Street’in akıbeti belli değil; ama az çok nasıl sonuçlar çıkacağını konuşalım biz yine de. Katılmak isteyenler de tahminlerini esirgemezlerse sevinirim. Hadi başlayalım!

Jared Leto ve Matthew McConaughey | Dallas Buyers Club

NYFCC

New York Film Eleştirmenleri Birliği, üç önemli grup içerisinde Oscar tahmini yapmak için en çok çabalayan birlik. Özellikle son yıllarda geldiği durum aşağıdaki tablolarda kendini gösteriyordur. Birkaç küçük farklılık olsa da onlar bile sorgulanmaya açık. Mesela her ne kadar Oscar’a aday olamasa da Kathyrn Bigelow, Zero Dark Thirty ile sezonun başında epey bir dinamiğe sahipti. Daha sonra filmin yarıştaki yerini baltalamak isteyen birkaç yarım akıllı çıkıp, ortaya gereğinden fazla hassas eleştiriler atınca bir anda geriye düştü. Ama ne demek istediğimi anlamışsınızdır umarım. New York’un oyladığı zaman içerisinde ZD30, “yılın filmi” olarak lanse ediliyordu.

Oyuncu performansları içerisinden Paul Giamatti (Sideways), Sally Hawkins (Happy-Go-Lucky) ve Albert Brooks (Drive) için de aynısını söylemek mümkün. Aralık başında üçünün de Akademi Ödülleri’ne aday olacağını düşünüyorduk. New York’da bu iddiaya inanmış olacak ki bu performanslara ödül vermekten hiç çekinmedi. Geçen seneki Rachel Weisz (The Deep Blue Sea) seçimlerini saymazsak, son yıllarda gerçekten heyecan veren bir tane bile NYFCC ödülü yok. Aralık’tan ziyade, yarışın iyice belirginleştiği Ocak ayına ait bir grup gibi duruyorlar.

Peki bu istatistiklere bakarsak nasıl bir tahmin yapacağız? Olabildiğince sıkıcı ve tahmin edilebilir olmak ilk hedefimiz. O yüzden ben büyük ödüllerini 12 Years a Slave ya da Gravity’ye vereceklerini düşünüyorum. Eğer The Wolf of Wall Street ve American Hustle ikilisinden biri bomba etkisi yaratırsa hemen üzerine de atlayabilirler. Genel olarak seçtikleri filmin yönetmenine ödül veriyorlar denebilir mi? Belki. Burada 12 Years a Slave / Cuaron ya da Gravity / Steve McQueen gibi bir eşleştirme yapmaları olası. Ama bana sanki 12YaS rüzgarına kapılıp peşinden delice koşturacaklarmış gibi geliyor ya neyse.

Oyunculuk ödülleri arasında geçen sene McConaughey’e gösterdikleri bağ sebebiyle ben Dallas Buyers Club’ın bu zaaftan faydalanabileceği inancındayım. Meryl Streep’e olan aşkları da aşikar. Fakat Oscar tahmini mantığıyla ilerlediğinizde Streep’den ziyade Cate Blanchett daha olası bir sonuç gibi duruyor. Yardımcı oyuncu kategorileri için ise ne söylebileceğimi inanın bilmiyorum. Aklıma gelen birkaç alternatif olduğundan dolayı Jared Leto – Michael Fassbender ve Oprah Winfrey – Lupita Nyong’o çarpışmasından kimlerin sağ çıkacağını görmek istiyorum. Tom Hanks’in birden fazla performansı olması da akıllarını çelebilir ayrıca. Ama araya Margo Martindale ya da Julia Roberts isimlerini eklemekte de yarar var. Pek sevdikleri Streep’in filmini izlerken ona ödül veremeyecekleri için August: Osage County’nin sırasını böyle savabilirler. Özetle:

NYFCC Tahminlerim
FİLM 12 Years a Slave (Runner-up: Gravity)
YÖNETMEN Steve McQueen | 12 Years a Slave (Runner-up: Alfonso Cuaron | Gravity)
ERKEK OYUNCU Matthew McConaughey | Dallas Buyers Club, Mud & The Wolf of Wall Street (Runner-up: Tom Hanks | Captain Phillips & Saving Mr. Banks)
KADIN OYUNCU Cate Blanchett | Blue Jasmine (Runner-up: Meryl Streep | August: Osage County)
YARDIMCI ERKEK OYUNCU Jared Leto | Dallas Buyers Club (Runner-up: Michael Fassbender | 12 Years a Slave)
YARDIMCI KADIN OYUNCU Lupita Nyong’o | 12 Years a Slave (Runner-up: Margo Martindale | August: Osage County)

SON 10 YILDA NYFCC ÖDÜLLERİ

Film
Oscar’ı kazananlar: The Artist, The Hurt Locker, No Country for Old Men, The Lord of the Rings: The Return of the King
Aday olanlar: Zero Dark Thirty, The Social Network, Milk, Brokeback Mountain, Sideways
Aday olamayanlar: United 93

Yönetmen
Oscar’ı kazananlar: Michel Hazanavicius (The Artist), Kathryn Bigelow (The Hurt Locker), Coen Kardeşler (No Country for Old Men), Martin Scorsese (The Departed), Ang Lee (Brokeback Mountain), Clint Eastwood (Million Dollar Baby)
Aday olanlar: David Fincher (The Social Network), Sofia Coppola (Lost in Translation)
Aday olamayanlar: Kathryn Bigelow (Zero Dark Thirty), Mike Leigh (Happy-Go-Lucky)

Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Daniel Day-Lewis (Lincoln), Colin Firth (The King’s Speech), Sean Penn (Milk), Daniel Day-Lewis (There Will Be Blood), Forest Whitaker (The Last King of Scotland)
Aday olanlar: Brad Pitt (Moneyball), George Clooney (Up in the Air), Heath Ledger (Brokeback Mountain), Bill Murray (Lost in Translation)
Aday olamayanlar: Paul Giamatti (Sideways)

Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Meryl Streep (The Iron Lady), Helen Mirren (The Queen), Reese Witherspoon (Walk the Line)
Aday olanlar: Annette Bening (The Kids Are All Right), Meryl Streep (Julie & Julia), Julie Andrews (Away from Her), Imelda Staunton (Vera Drake)
Aday olamayanlar: Rachel Weisz (The Deep Blue Sea), Sally Hawkins (Happy-Go-Lucky), Hope Davis (American Splendor & The Secret Lives of Dentists)

Yardımcı Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Christoph Waltz (Inglourious Basterds), Javier Bardem (No Country for Old Men)
Aday olanlar: Mark Ruffalo (The Kids Are All Right), Josh Brolin (Milk), Jackie Earle Haley (Little Children), William Hurt (A History of Violence), Clive Owen (Closer)
Aday olamayanlar: Matthew McConaughey (Magic Mike & Bernie), Albert Brooks (Drive), Eugene Levy (A Mighty Wind)

Yardımcı Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Melissa Leo (The Fighter), Mo’Nique (Precious), Penelope Cruz (Vicky Cristina Barcelona), Jennifer Hudson (Dreamgirls)
Aday olanlar: Sally Field (Lincoln), Jessica Chastain (The Help), Amy Ryan (Gone Baby Gone), Virginia Madsen (Sideways), Shohreh Agdashloo (House of Sand and Fog)
Aday olamayanlar: Maria Bello (A History of Violence)

Jonah Hill | The Wolf of Wall Street

NBR

NBR (National Board of Review), New York’a göre data karakterli bir grup. Kendilerine göre bir zevkleri var. Son yıllarda kim olduklarına dair büyük tartışmalar dönse de hala o prestijli konumlarını terk etmiş değiller. Yılların getirdiği bir alışkanlıkla biz de NBR’dan çıkacak sonuçları merakla takip etmeye devam ediyoruz. Peki son 10 yıla bakınca ortaya nasıl bir tablo çıkıyor? Bir kere her şeyden evvel Martin Scorsese ve George Clooney’yi çok seviyorlar. Bu yıl onların yer aldığı The Wolf of Wall Street ve Gravity gibi işler o yüzden bir adım öne çıkıyor. Fakat bilimkurgulara karşı temkinli yaklaşıyor olmaları biraz kafa karıştırıyor. O yüzden tahmin yaparken dikkat etmek şart.

Eğer sezon içerisinde bariz bir favori yoksa (Forest Whitaker, Philip Seymour Hoffman, Helen Mirren, Mo’Nique, Christopher Plummer gibi) Oscar tahmini yapmamaya gayret ediyorlar. Diyorum ya, NYFCC’ye göre daha kişilikli bir eleştirmen grubu. Arada sırada kalıpların dışına çıktıkları birkaç ödül bulmak mümkün; ama onun için tarihte biraz geriye gitmeniz gerekiyor. Bağımsız filmlere, özellikle oyunculuk kategorilerinde, destek vermekten pek çekinmiyorlar. Yani Akademi’nin bir taraflarını yalamak için çaba sarf etmek birliğin kuruluş amacı değil.

Buna göre hareket edecek olursak… Clooney ile Scorsese aşkını göz önüne alarak ben büyük kategorilerde The Wolf of Wall Street ve Gravity isimlerini göreceğimizi düşünüyorum. Yanılıyor da olabilirim. Belki de 12 Years a Slave tüm grupları kasıp kavuracak olan filmdir. Ama risk almayı tercih edeceğim sanırım. Yönetmen ve film ödüllerini uyuşturmak gibi bir takıntıları yok. Dolayısıyla bu da birden çok alternatif oluşturabilmemize yardımcı oluyor. Yani Scorsese büyük kategoride taçlandırılırken, Alfonso Cuaron’a En İyi Yönetmen ödülü çıkabilir.

Oyunculuk dallarında Blanchett haricinde daha geri planda kalmış isimlere ödül dağıtılacağına inanıyorum. Mesela erkek oyuncu için Bruce Dern’ü seçerlerse hiç şaşırmam. Yardımcı oyuncu kategorilerine geldiğimizde ise biraz kalıpların dışarısına taşmak doğru olacaktır. Mesela Jonah Hill (The Wolf of Wall Street), Jennifer Lawrence (American Hustle), hatta Scarlett Johansson (Her) bile olabilir. Yeter ki tanınmış, eli yüzü düzgün ve tam anlamıyla favori sayılmayan bir performans olsun. Şöyle sonuçlandıralım:

NBR Tahminlerim
FİLM The Wolf of Wall Street (Runner-up: Gravity)
YÖNETMEN Alfonso Cuaron | Gravity (Runner-up: Martin Scorsese | The Wolf of Wall Street)
ERKEK OYUNCU Bruce Dern | Nebraska (Runner-up: Leonardo DiCaprio | The Wolf of Wall Street)
KADIN OYUNCU Cate Blanchett | Blue Jasmine (Runner-up: Amy Adams | American Hustle)
YARDIMCI ERKEK OYUNCU Jonah Hill | The Wolf of Wall Street (Runner-up: John Goodman | Inside Llewyn Davis)
YARDIMCI KADIN OYUNCU Jennifer Lawrence | American Hustle (Runner-up: Scarlett Johansson | Her)

SON 10 YILDA NBR ÖDÜLLERİ

Film
Oscar’ı kazananlar: Slumdog Millionaire, No Country for Old Men
Aday olanlar: Zero Dark Thirty, Hugo, The Social Network, Up in the Air, Letters from Iwo Jima, Good Night and Good Luck, Finding Neverland, Mystic River
Aday olamayanlar: –

Yönetmen
Oscar’ı kazananlar: Martin Scorsese (The Departed), Ang Lee (Brokeback Mountain)
Aday olanlar: Kathryn Bigelow (Zero Dark Thirty), Martin Scorsese (Hugo), David Fincher (The Social Network), David Fincher (The Curious Case of Benjamin Button)
Aday olamayanlar: Clint Eastwood (Invictus), Tim Burton (Sweeney Todd), Michael Mann (Collateral), Edward Zwick (The Last Samurai)

Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Forest Whitaker (The Last King of Scotland), Philip Seymour Hoffman (Capote), Jamie Foxx (Ray, Sean Penn (Mystic River)
Aday olanlar: Bradley Cooper (Silver Linings Playbook), George Clooney (The Descendants), Jesse Eisenberg (The Social Network), George Clooney (Up in the Air), Morgan Freeman (Invictus), George Clooney (Michael Clayton)
Aday olamayanlar: Clint Eastwood (Gran Torino)

Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Helen Mirren (The Queen)
Aday olanlar: Jessica Chastain (Zero Dark Thirty), Carey Mulligan (An Education), Anne Hathaway (Rachel Getting Married), Julie Christie (Away from Her), Felicity Huffman (Transamerica), Annette Bening (Being Julia), Diane Keaton (Something’s Gotta Give)
Aday olamayanlar: Tilda Swinton (We Need to Talk About Kevin), Lesley Manville (Another Year)

Yardımcı Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Christopher Plummer (Beginners), Christian Bale (The Fighter)
Aday olanlar: Woody Harrelson (The Messenger), Josh Brolin (Milk), Casey Affleck (The Assasination of Jesse James by the Coward Robert Ford), Djimon Hounsou (Blood Diamond), Jake Gyllenhaal (Brokeback Mountain), Thomas Haden Church (Sideways), Alec Baldwin (The Cooler)
Aday olamayanlar: Leonardo DiCaprio (Django Unchained)

Yardımcı Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Penelope Cruz (Vicky Cristina Barcelona)
Aday olanlar: Jacki Weaver (Animal Kingdom), Anna Kendrick (Up in the Air), Amy Ryan (Gone Baby Gone), Laura Linney (Kinsey), Patricia Clarkson (Pieces of April)
Aday olamayanlar: Ann Dowd (Compliance), Shailene Woodley (The Descendants), Catherine O’Hara (For Your Consideration), Gong Li (Memoirs of a Geisha)

Paulina Garcia | Gloria

LOS ANGELES

Ve geldik farklı olmak için epey çabalayan Los Angeles Film Eleştirmenleri Birliği‘ne. Sadece kadın oyuncu dalında son 10 yılda kimin kazandığına bakmanız bile yeter. Her daim favoriyi seçmek için çaba göstermeyen bir grup Los Angeles. Ödüllerini “Oscar’ı kim alacak?” sorusuna göre değil, “Hem farklı olup, hem de ödülü hak eden birini nasıl seçerim?” sorusuna göre belirliyorlar. Sacha Baron Cohen’den Luminita Gheorghiu’ya, Vlad Ivanov’dan  Yolande Moreau’ye kadar oldukça ilginç seçimleri var. Bu da LAFCA’yı sezon içerisindeki özgün seslerden biri haline getiriyor.

Amerikan sinemasının auteurlerine inanılmaz saygı gösteren bir grup, onu söylemek gerek. Terrence Malick ve Paul Thomas Anderson seçimleri en güzel örnekler. Ayrıca Kathryn Bigelow, David Fincher, Alexander Payne ve Ang Lee gibi prestijli isimlere de hak ettikleri değeri veriyorlar. Takıntılı oldukları bir oyuncu yok. Sezonun “cool” çocukları olabildikleri sürece herkesi seçebilirler. O yüzden paranızı oyunculuk dallarında “hip” olanlara yatırmanızı öneririm. Ben de tahminlerimi bu yönde yapmaya özellikle gayret ettim.

Bu auteur ve büyük yönetmen sevdaları sebebiyle iki büyük kategoride ödüllerin Steve McQueen, Alfonso Cuaron ve Alexander Payne arasında paylaştırılacağını düşünüyorum. Cuaron’a Children of Men ile emanet etmedikleri ödüllerini bu sene verip aradan çıkarabilirler. Bir yandan da Payne, Amerikan sinemasının önemli yüzlerinden biri. McQueen gibi yabancı yönetmen yerine kendi topraklarından olana yönlenme ihtimalleri oldukça yüksek. Kadın oyuncu dalında Adele Exarchopoulos ve eğer izledilerse Luminita Gheorghiu ya da Paulina Garcia isimleri çıkması olası.

Erkek oyuncu ödülü Bruce Dern ya da Robert Redford’a gidebilir. Veteranlara oyunculara duydukları saygıyı bir şekilde göstermek zorundalar. Yardımcı oyuncu dalları ise tam bir muamma. Aklıma pek çok isim geliyor. Mesela James Gandolfini olabilir. Ya da American Hustle ekibinden biriyle şaşırtabilirler. Bradley Cooper, Jeremy Renner gibi… Yardımcı kadında ise Lea Seydoux’yu seçme ihtimalleri var bana kalırsa. Kadın oyuncu yerine burada ağırlayarak hem filmi ödüllendirmiş, hem de eleştirmen birlikleri arasındaki “cool çocuk” olmaya devam etmiş olurlar.

LAFCA Tahminlerim
FİLM 12 Years a Slave (İkinci: Nebraska ya da Gravity)
YÖNETMEN Alfonso Cuaron | Gravity (İkinci: Alexander Payne | Nebraska)
ERKEK OYUNCU Robert Redford | All Is Lost (İkinci: Bruce Dern | Nebraska)
KADIN OYUNCU Paulina Garcia | Gloria (İkinci: Adele Exarchopoulos | Blue Is the Warmest Color)
YARDIMCI ERKEK OYUNCU James Gandolfini | Enough Said (İkinci: Bradley Cooper | American Hustle)
YARDIMCI KADIN OYUNCU Lea Seydoux | Blue Is the Warmest Color (İkinci: June Squibb | Nebraska)

SON 10 YILDA LAFC ÖDÜLLERİ

Film
Oscar’ı kazananlar: The Hurt Locker
Aday olanlar: Amour, The Descendants, The Social Network, There Will Be Blood, Letters from Iwo Jima, Brokeback Mountain, Sideways
Aday olamayanlar: Wall-E, American Splendor

Yönetmen
Oscar’ı kazananlar: Kathryn Bigelow (The Hurt Locker), Ang Lee (Brokeback Mountain), Peter Jackson (The Lord of the Rings: The Return of the King)
Aday olanlar: Terrence Malick (The Tree of Life), David Fincher (The Social Network), Paul Thomas Anderson (There Will Be Blood), Paul Greengrass (United 93), Alexander Payne (Sideways)
Aday olamayanlar: Paul Thomas Anderson (The Master)

Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Colin Firth (The King’s Speech), Jeff Bridges (Crazy Heart), Sean Penn (Milk), Daniel Day-Lewis (There Will Be Blood), Forest Whitaker (The Last King of Scotland), Philip Seymour Hoffman (Capote)
Aday olanlar: Joaquin Phoenix (The Master), Bill Murray (Lost in Translation)
Aday olamayanlar: Michael Fassbender (Shame), Sacha Baron Cohen (Borat), Liam Neeson (Kinsey)

Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Jennifer Lawrence (Silver Linings Playbook), Marion Cotillard (La Vie en Rose), Helen Mirren (The Queen)
Aday olanlar: Emmanuelle Riva (Amour), Imelda Staunton (Vera Drake), Naomi Watts (21 Grams)
Aday olamayanlar: Yoon Jeong-he (Poetry), Kim Hye-ja (Mother), Yolande Moreau (Seraphine), Sally Hawkins (Happy-Go-Lucky), Vera Farmiga (Down to the Bone)

Yardımcı Erkek Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Christopher Plummer (Beginners), Christoph Waltz (Inglourious Basterds), Heath Ledger (The Dark Knight)
Aday olanlar: William Hurt (A History of Violence), Thomas Haden Church (Sideways)
Aday olamayanlar: Dwight Henry (Beasts of the Southern Wild), Niels Arestrup (Un prophete), Vlad Ivanov (4 Months, 3 Weeks and 2 Days), Michael Sheen (The Queen), Bill Nighy (AKA, I Capture the Castle, Lawless Heart ve Love Actually)

Yardımcı Kadın Oyuncu
Oscar’ı kazananlar: Mo’Nique (Precious), Penelope Cruz (Vicky Cristina Barcelona)
Aday olanlar: Amy Adams (The Master), Jessica Chastain (The Help), Jacki Weaver (Animal Kingdom), Amy Ryan (Gone Baby Gone), Catherine Keener (Capote), Virginia Madsen (Sideways), Shohreh Agdashloo (House of Sand and Fog)
Aday olamayanlar: Luminita Gheorghiu (The Death of Mr. Lazarescu)