Roma

Yönetmen: Alfonso Cuarón | Oyuncular: Yalitza Aparicio, Marina de Tavira, Fernando Grediaga, Jorge Antonio Guerrero, Marco Graf, Daniel Demesa, Carlos Peralta, Nancy García, Diego Di Cort, Verónica García | Senaryo: Alfonso Cuarón | 135 dakika | Drama

Yoğun sokak sineması romantizmi haftasının sonunda iyi ses sistemi nedir, bir sinema salonunda koltuklar nasıl yerleştirilmelidir, perdede filmin tüm renklerini görebilmemiz ne kadar önemli sorularına tek başına cevap veren Roma gösterimi hakikaten Ekim yorgunluğumuzun üzerine güzel bir cila oldu. Roma’yı sevenin de sevmeyenin de hemfikir olacağı tek bir konu var galiba: Film eğer ki büyük bir perdede deneyimlenecekse böyle izlenmeli. Yani alışveriş merkezi ya da zincir sinema övücülüğüne de girmek istemiyorum; ama canım Türkiyem, canım vasata mecburiyetimiz, canım sinema aşkımız demeden de geçemeyeceğim. Neyse efendim, biz Alfonso Cuarón beyefendinin Venedik’te Altın Aslan’ı kapan, yetmişlerin başındaki New Mexico’yu mesken edinmiş anlatısına dönelim. Bugüne kadar teknik virtüözlüğünü gösterebilmek adına attığı taklaları hep görmezden gelmeyi başardığım, Üç Amigo’nun en yetenekli bireyi kendi adıma konuşacak olursam filmografisinin en samimiyetsiz halkasıyla karşımızda. Çocukluğuna, asla kopmadığı coğrafyasına ve en nihayetinde ailesine bir saygı duruşu olarak nitelendirilebilecek Roma aynı zamanda Cuarón’un sinema tarihinde yer alma arzusunu da bastırmayı başaramadığı ilk filmi. Roma her karede, her aşırı planlanmış olmasına rağmen sade süsü verilmeye çalışılan mizanseninde bir klasik olmayı, kültler arasına girmeyi, seçkin film koleksiyonlarına dahil edilmeyi istiyor. Orta direk bir aile, sadık ve fedakar yardımcıları siyah – beyaz fotoğraf albümünde başrolleri kapmış gibi gözükse de filmin oyuncularından, öyküsünden, geçtiği ülkeden ve o ülkenin tüm geçmişinden bir adım önde yer almak isteyen bir yönetmeni mevcut. Bu su birikintisinde uçak silüeti yakalayan, köpek kakasını sabunlu sularla yıkarken gidere kamerasını dayayan “yönetmen filmi” hâli bir suç mu? Asla. Ama hepimiz kişisel sinema yolculuklarımızda beğenilerimize yön verdik artık diyerek, bu siyasi ajitasyona kadar varan şovmenliklere pek tahammül edemediğimi itiraf edeceğim. Keşke bunu fark ettikten sonra Roma’yı duygusal bir noktadan yakalayabilseydim de, kalanı için heyecan duymayı başarsaydım diyorum. Ama o da yok. Görsel ve işitsel bir tatmin yaratmak haricinde herhangi bir motivasyonu bulunmayan Cuarón, neorealizmini evrenselleştiremiyor. Belki de editörlüğünü, görüntü yönetmenliğini, bir ucundan da otobiyografiyle birlikte sosyal hiyerarşi parçalayan edebiyatçılığını konuşturmak istediği anlatısında empati yaşatabilmek adına sürekli kendine bakıp saçlarını taradığı aynasını kameranın önünden kaldırmalıydı. Tabii yine de metodolojik egzersizini takdir etmedim diyemiyorum. Sadece bu kadar önemli olduğunu düşünmeyi, kendini ciddiye almayı bırakmasına çok ihtiyaç duydum seyir boyunca. Hikâye anlatma sanatına yeni bir yön vermek isterken amacını bu denli belli etmese filmde dalga dalga üstümüze gelen kötü oyunculukları ve bu yavan performanslardan sebep, hissiyatı asla geçmeyen, kuşe kağıdından basılmış sinema kitabına görsel olsun diye çekilmiş karelerini görmezden gelebilirdim galiba. Ama bu formatta, ısrarcı gösterişçiliğine yalnızca omuz silkebiliyorum. Demek ki neymiş? Ben sinemacının zeki, çevik, ahlaklı ve bir de dürüst olanını seviyormuşum.
Fesat Mukayese: Vizontele > Roma